Wat zijn stofexplosies en hoe kun je ze voorkomen binnen jouw bedrijf

Wordt er bij jouw bedrijf met brandbare grondstoffen gewerkt? Ben je bijvoorbeeld werkzaam in een omgeving waar landbouwproducten of lichte metalen verwerkt worden of waar met chemicaliën wordt gewerkt? Dan bestaat de kans op stofexplosies. 

Stofexplosies kunnen veroorzaakt worden door heel veel verschillende stoffen, die vaak het bijproduct zijn van een productieproces. Deze stoffen zijn vaak bijna onzichtbaar, maar wanneer ze met zuurstof vermengd worden en er een ontstekingsbron bij komt, zoals een vonk, kunnen ze exploderen.

Vlint beschikt over verschillende oplossingen die stofexplosies helpen voorkomen. Deze producten zijn ATEX-veilig. Onze gecertificeerde specialisten helpen graag bij het opsporen van potentiele gevaren en het plaatsen of onderhouden van industriële slangen, manchetten en ATEX-veilige filters. 

Wil je meer weten over onze ATEX oplossingen? Download onze whitepaper of neem vrijblijvend contact met ons op.

Wat is een stofexplosie?

Vlint kan onderhoudswerkzaamheden en de installatie van ATEX-producten veilig verrichten, omdat het beschikt over goed opgeleid personeel dat zorgvuldig te werk gaat. De Vlint specialisten voorkomen waar nodig ontstekingen, voeren brandbare stof af, en schakelen als de situatie daarom vraagt een brandveiligheidswacht in. Werkzaamheden in alle ATEX-zones kan je aan Vlint toevertrouwen.

Er zijn verschillende soorten explosies te onderscheiden.
•   Chemische explosies (hier vallen stofexplosies onder);
•   Fysische explosies;
•   Nucleaire explosies.

Bij een chemische explosie is geen sprake van ontplofbare stoffen, maar van stoffen die kunnen ontploffen wanneer er zuurstof uit de lucht bij komt. Dit wordt ook wel een explosieve atmosfeer genoemd. Wanneer er vervolgens een ontstekingsbron bij het mengsel van de brandbare stof en lucht komt, dan kan er een gevaarlijke explosie plaatsvinden.

Hoe ontstaat stof?

Stof is een bijproduct, dat vaak vrijkomt bij het verwerken van allerlei verschillende producten. In het productieproces komt stof vaak in minuscule deeltjes vrij. Stof komt in allerlei industrieën voor, bij bedrijven die actief zijn in het verwerken van dierenvoer en houtstof tot suikerfabrieken. Wanneer er veel stof ophoopt en dit niet goed gefilterd wordt en er geen ontstoffing plaatsvindt, wordt explosiegevaar een serieuze uitdaging voor veel bedrijven.

Hoe ontstaat een stofexplosie?

Wanneer er hoge concentraties stofdeeltjes in een afgesloten ruimte zijn, is er een risico op een stofexplosie. Een vonkje of een andere ontstekingsbron en de toevoeging van zuurstof kunnen er in zo’n situatie voor zorgen dat de stofdeeltjes ontbranden en zo een explosie veroorzaken.

In fabriekshallen of andere ruimtes ligt vaak stof. Wanneer er iemand de ruimte binnenkomt, kan er een luchtstroom op gang komen waarbij het stof in een gevaarlijke verhouding vermengt met zuurstof. Wanneer hier een ontstekingsbron bij komt, zoals een vonkje, kan de stofwolk exploderen. Dit kan vervolgens zorgen dat er een grotere stofwolk ontstaat die ook ontploft.

Wat zijn explosiegevaarlijke stoffen?

Verschillende soorten lichte metalen, chemicaliën en landbouwproducten maar ook landbouwproducten en productieprocessen in de houtverwerkende industrie leveren een potentieel gevaar voor stofexplosies op. Er zijn heel veel stoffen die in potentie kunnen ontploffen. Ook producten waarvan veel mensen het niet verwachten kunnen een stofexplosie veroorzaken, zoals:
•   Houtstof;
•   Melkpoeder;
•   Bloem;
•   Meel;
•   Metaalpoeders;
•   Cement;
•  Dierenvoeding.

Preventie van stofexplosies

Stofexplosies kunnen (grotendeels) voorkomen worden door veilige filtersystemen, met ATEX-veilige filters, aan te brengen in de productiefaciliteit. Daarnaast zijn er verschillende richtlijnen voor veiligheid, de ATEX. Stofexplosies zijn helaas niet voor 100% te voorkomen, maar door aan de richtlijnen te volgen verminder je de kans op stofexplosies wel drastisch. Wij helpen je hier graag bij.

BFM-fittingen leveren in veel gevallen een aanzienlijke risicovermindering. Deze fittingen vervangen traditionele manchetten en zorgen ervoor dat de aansluiting op bijvoorbeeld zeefmachines en vele andere machines enorm verbeterd wordt. Waar het gebruik van traditionele manchetten vaak zorgt voor meer schoonmaakwerk én een risico op stofexplosies vormt, kunnen BFM-fittingen in veel gevallen deze uitdagingen oplossen.

AkzoNobel Elotex heeft de overstap gemaakt van maar liefst 25 verschillende manchetten naar BFM-fittingen en het resultaat was al snel zichtbaar: de BFM-fittingen zorgen voor perfecte afsluiting en daarmee is het risico op stofexplosies drastisch verminderd.

De ATEX regelgeving rondom stofexplosies

Vanuit de overheid is er regelgeving opgesteld die helpen om stofexplosies te voorkomen: de ATEX (ATmosphéres EXplosibles). Deze Europese richtlijn kan stofexplosies niet volledig voorkomen, maar vermindert het aantal stofexplosies wel. Volgens deze richtlijnen zijn er drie soorten richtlijnen:

Primair: in eerst instantie stuurt de ATEX op het gebruik van bijvoorbeeld de juiste filters en afzuiginstallaties, zodat de explosiegevaarlijke stof niet of zo weinig mogelijk met zuurstof in aanraking kan komen.
Secundair: een andere oplossing is ervoor zorgen dat er geen ontstekingsbron bij de explosiegevaarlijke stof kan komen.
Tertiair: sommige bedrijven kiezen ervoor om explosies toe te laten en de locatie waar de explosie kan plaatsvinden extra goed te beveiligen.

Een onderdeel van de ATEX is het uitvoeren en opstellen van een RI&E: een RIsico-inventarisatie en Evaluatie. Uit deze inventarisatie en evaluatie komen verschillende aanbevelingen, die opgevolgd dienen te worden.

De juiste producten om stofexplosies te voorkomen Wil je meer weten over stofexplosies, de preventie van stofexplosies, hoe je aan de ATEX richtlijnen kunt voldoen of heb je andere vragen over stofexplosies? Het team van Vlint staat voor je klaar! Wij hebben jarenlange ervaring met allerlei producten rondom luchtfiltratie en ontstoffing en het installeren en onderhouden van deze producten. We kijken graag eens met je mee naar jouw productieprocessen en bieden advies op maat: samen zorgen we ervoor dat het risico op stofexplosies geminimaliseerd wordt!   Neem contact met ons op

Whitepaper stofexplosies en ATEX

Wil je meer weten over onze ATEX-oplossingen? Download onze whitepaper of neem vrijblijvend contact met ons op.

Download het whitepaper